Υπάρχουν πολλές θεωρητικές ιδέες, και αρκετές ιδέες έχουν τεθεί και σε εφαρμογή. Δες: https://en.wikipedia.org/wiki/Anarchist_economics

Επίσης δες: https://en.wikipedia.org/wiki/Socialist_economics

Η μεγαλύτερη εφαρμογή του αναρχισμού και του κομμουνισμού έγινε στην Ισπανική επανάσταση το 1936 στη Καταλωνία.

Η επιστημονική κοινότητα στα πανεπιστήμια δουλεύει με αρκετά σοσιαλιστικό τρόπο: ο επιστήμονας δημοσιεύει τις ανακαλύψεις του χωρίς να έχει χρηματικό κέρδος (πέρα από τον σταθερό μισθό του). Αντί για χρηματικό κέρδος λαμβάνει κοινωνική αναγνώριση αν κάνει μια σημαντική ανακάλυψη. Το σύστημα αυτό έχει παράγει όλες τις επιστημονικές ανακαλύψεις μέχρι σήμερα και δουλεύει τέλεια. Δεν χρειάζεται κίνητρο κέρδους για να δουλέψει μια οικονομία.

Επίσης, το λειτουργικό σύστημα υπολογιστών GNU/Linux (ειδικότερα το Debian), η εγκυκλοπαίδεια Wikipedia, και άλλα αγαθά από τις κοινότητες του λογισμικού ανοιχτού κώδικα (open-source software) και του ελεύθερου λογισμικού (free software) παράγονται με τρόπο που έχει αρκετά κοντά στις γενικές ιδέες του αναρχισμού και του κομμουνισμού.

Για τον τρόπο οργάνωσης της παραγωγής του Debian GNU/Linux διάβασε εδώ: https://en.wikipedia.org/wiki/Debian#Organization

Η κοινότητα του Debian αποτελείται από χίλιους προγραμματιστές υπολογιστών που παράγουν ένα δωρεάν λειτουργικό σύστημα (δηλαδή ένα πρόγραμμα υπολογιστή σαν τα Microsoft Windows). Οι προγραμματιστές δεν είναι υποχρεωμένοι να κάνουν εργασία που δεν επιθυμούν, δηλαδή κάνουν μόνο εργασίες που οι ίδιοι θέλουν να κάνουν, όποτε θέλουν φεύγουν, εργάζονται χωρίς αμοιβή, και το παραγόμενο αγαθό δίνεται δημόσια δωρεάν στο διαδίκτυο για να το χρησιμοποιήσει οποιοσδήποτε θέλει σε όλο το κόσμο.

Οι προγραμματιστές της κοινότητας κάθε δυο χρόνια ψηφίζουν για έναν αρχηγό που έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Ο αρχηγός ορίζει κάποιους για βοηθούς του και παίρνει αποφάσεις για τη γενική κατεύθυνση της παραγωγής. Οι προγραμματιστές έχουν γενική συνέλευση όπου μπορούν να ανακαλέσουν τον αρχηγό ή κάποιον βοηθό του, να ακυρώσουν τις αποφάσεις του αρχηγού, ή να αλλάξουν το έγγραφο κοινωνικού συμβολαίου που δρα ως σύνταγμα/καταστατικό και ορίζει το τρόπο λειτουργίας της κοινότητας. Οι αποφάσεις της γενικής συνέλευσης παίρνονται με ψηφοφορία με τη μέθοδο Schulze: https://en.wikipedia.org/wiki/Schulze_method

Η γενική συνέλευση μπορεί να απομακρύνει από τη κοινότητα κάποιον προγραμματιστή που κρίνεται πως δρα ενάντια στο πνεύμα συνεργασίας της κοινότητας. Για να γίνει κάποιος δεκτός ως μέλος στη κοινότητα προγραμματιστών του Debian παιρνά από μια διαδικασία που είναι αρκετά δύσκολη, καταρχήν πρέπει να αποδείξει έμπρακτα οτι πραγματικά έχει όρεξη για σκληρή εργασία ως εθελοντής δίχως αμοιβή. Οποιοδήποτε μέλος θέλει μπορεί να φύγει ή να παραιτηθεί οποιαδήποτε στιγμή, αλλά αν μετά θέλει να ξαναμπεί πρέπει να ξαναπεράσει από διαδικασία έγκρισης από τη γενική συνέλευση.

Η εργασία για τη παραγωγή του Debian οργανώνεται πρακτικά ως εξής: ο αρχηγός θέτει γενικές κατευθυντήριες γραμμές και η γενική συνέλευση φτιάχνει λίστα με συγκεκριμένες εργασίες που πρέπει να γίνουν. Μέλη που δηλώνουν εθελοντές διοργανωτές, αφότου γίνουν δεκτοί από τη γενική συνέλευση, αναλαμβάνουν προσωπική ευθύνη οργάνωσης της παραγωγής για κάποιο συγκεκριμένο κομμάτι εργασίας. Οι προγραμματιστές ως απλά μέλη κοιτάζουν τη λίστα με τις εργασίες που πρέπει να γίνουν και διαλέγουν πάνω σε τί θέλουν να εργαστούν εθελοντικά. Έτσι σχηματίζονται ομάδες εργασίας υπό την επίβλεψη του διοργανωτή ο οποίος βοηθά τους προγραμματιστές να συντονίσουν την δουλειά τους.

Δεν είναι πλήρης αναρχισμός ο τρόπος λειτουργίας του Debian, έχουν αρχηγό αλλά μπορούν να τον αλλάξουν με ανάκληση ή να μην υπακούν στις αποφάσεις του, αλλά είναι αρκετά κοντά στην ιδέα του αναρχισμού, αν και έχει και η κοινότητα του Debian τα δικά της προβλήματα, παρόμοια με αυτά που γενικά εμφανίζονται σε πολλές κοινότητες τέτοιου τύπου, που μερικές φορές τα βλέπουμε και σε καταλήψεις και αναρχικές συνελεύσεις, και συγκεκριμένα το πρόβλημα των μικρών ηγεμονισμών και της μικρής κλειστής κλίκας ατόμων που πιστεύουν οτι έχουν κάποιο ανώτερο δικαίωμα να ελέγχουν ένα συγκεκριμένο κομμάτι της κοινότητας, που βασικά μπορούμε να τα δούμε ως εμβρυϊκές εκφράσεις του προβλήματος της εξουσίας και της συναισθήματος της ιδιοκτησίας. Ένας προγραμματιστής που εργάστηκε πάνω σε ένα κομμάτι του κώδικα μπορεί να αισθάνεται οτι πλέον αυτό το κομμάτι δικαιοματικά μπορεί να εξουσιάζει τις όποιες μετέπειτα αλλαγές γίνουν σε αυτό και μπορεί να αντιδράσει άσχημα αν πας και κάνεις κάποια αλλαγή λέγοντας οτι ο προηγούμενος δεν έκανε σωστή δουλειά. Κάθε κοινότητα εφευρίσκει διάφορους τρόπους για να αντιμετωπίζει τέτοια φαινόμενα (πχ συζήτηση στη γενική συνέλευση ή παρέμβαση του αρχηγού).

Για την δημοσιευση σου ! Υπαρχει καποιο βιβλιο ομως γενικοτερα που να μιλαει για το οικονομικο συστημα;

απο tandy francis το voluntary socialism, ideas on social organisation απο james guillaume, απλα ενδεικτικα. Για το κομμουνιστικο συστημα θα εχεις παρει μια ιδεα αν εχεις διαβασει μαρξ. Ενα αλλο βιλιο ειναι το αγροι εργοστασια και εργαστηρια του κροποτκιν. Στα βιβλια του προυντον αναλυεται ο μουτουαλισμος.

Για αρχή κοίτα αυτό το άρθρο που η Αναρχική Ομοσπονδία της Βρετανίας ασκεί κριτική στο οικονομικό σύστημα παρεκόν (participatory economics, parecon) και το συγκρίνει με το οικονομικό σύστημα του αναρχοκομμουνισμού: https://libcom.org/library/sad-conceit-participatory-economics

Για βιβλία για το οικονομικό σύστημα παρεκόν κοίτα:

A Quiet Revolution In Welfare Economics, Albert and Hahnel, Princeton University Press, 1990.

Looking Forward: Participatory Economics for the Twenty First Century, Albert and Hahnel, South End Press, 1991.

The Political Economy of Participatory Economics, Albert and Hahnel, Princeton University Press, 1991.

Moving Forward: Program for a Participatory Economy, Albert, AK Press, 1997.

Parecon: Life After Capitalism, Albert, Verso Books, 2003.

Economic Justice And Democracy: From Competition To Cooperation, Hahnel, Routledge, 2005.

Realizing Hope: Life Beyond Capitalism, Albert, Zed Press, 2006.

Real Utopia: Participatory Society for the 21st Century, Chris Spannos (Ed.), AK Press, 2008.

Takis Fotopoulos (2003), Inclusive Democracy and Participatory Economics, Democracy & Nature, Volume 9, Issue 3 November 2003, pp. 401–25 – a comparison with Inclusive Democracy

Rameez Rahman, Michel Meulpolder, David Hales, Johan Pouwelse, Henk Sips (2009), "Revisiting Social Welfare in P2P", Delft University of Technology Report.

Για να υπάρχει οικονομικό σύστημα πρέπει να υπάρχει και πολιτικό σύστημα που το επιβάλλει, το περιφρουρεί, το συντηρεί! Για να είναι κάτι τέτοιο ως σύστημα σε μια ευρύτερη περιοχή (χώρα, κράτος, πόσο μάλλον παγκόσμιο που λες αρχικέ) πρέπει να υπάρχει και κεντρικό πολιτικό σύστημα, στο οποίο είναι αδύνατη τόσο η συμμετοχή όλων αλλά και πόσο μάλλον η ισότιμη συμμετοχή όλων. Άρα, τα κεντρικά συστήματα, τόσο τα πολιτικά όσο και τα οικονομικά είναι εξουσιαστικά μορφώματα.

Μπορούμε όμως να συναποφασίζουμε για την διαχείριση των κοινών, της παραγωγής, και της κατανάλωσης, κοινοτικά. Δε χρειάζεται να του κρεμάσουμε ταμπέλα κάποιου -ισμού. Είναι λογικά αδιανόητο πως σε μια κοινότητα θα αποφασίζουμε εξίσου και από κοινού για τα πάντα που έχουν να κάνουν με εμάς και αυτή η απόφαση θα είναι να υπάρχει οικονομική ανισότητα. Εγώ τουλάχιστον θα διαφωνώ μέχρι να με χτυπάτε κάτω.

Μήπως να ξέφευγε λίγο το μυαλουδάκι απ'το κόλλημα του προλετάριου και του εργοδότη; Ποιός θα πληρώνει ποιόν για να δουλέψει; Ποιός έχει την εξουσία να προσλάβει ποιόν να πουλήσει εργασία και ο άλλος θα έχει να του δώσει; Δεν υπάρχουν αυτά τα πράγματα εκτός εξουσιαστικών καθεστώτων. Κολλημένα τα κεφάλια πόσο θα πάρω "εγώ" και πόσο θα πάρει ο "άλλος". Ξεκολλάτε ρε!!!! Δεν υπάρχει χρήμα, δεν υπάρχει αντίκρισμα υλικών αγαθών, εργασίας, σκλαβιάς, υπηρεσίας, τροφής, στέγης, περίθαλψης. Ποιά επανάσταση, που πότε; Αφού υπάρχει κόλλημα με το αν οι αναρχικοί θα καταργήσουν το ΕΦΚΑ! Σιγά μη χρεώνουμε και για την ΕΙΡΤ!

Μαζί θα αποφασίζουμε την παραγωγή μας, για μας, δε πάνε να κόψουν τον σβέρκο τους οι άλλοι, μαζί θα παράγουμε, μαζί θα τα τρώμε, τελείωσε. Απλά τα πράγματα, κι ότι προκύψει. Ακόμα και πείνα να προκύψει εμείς θα φταίμε για την πείνα μας, όχι ο εργοδότης (κι ας είναι και το κράτος μπολσεβίκο κρυφοκαπιτάλα-ρεφορμα). Πολιτική ισότητα πάνω από όλα, ακόμα και από το τομάρι μας. Η μόνη αποδεκτή εξουσία είναι οι αποφάσεις της συνέλευσης μας και κανείς άλλος! Η συνέλευση μας δεν μπορεί να είναι παγκόσμια, ούτε εθνική, ούτε παν-βαλκανική, ούτε καν παν-αθηναϊκή! Της κοινότητας και μόνο. Αν προκύψει κάποιου είδους συνεργασία με μια "παρόμοια" κοινότητα παρακάτω, το συζητάμε τότε. Αν φορτώσουμε το "πρόγραμμα" με κάποιους -ισμούς εκ των προτέρων φέξε μου και γλίστρησα. Κανενός είδους -ισμός δεν ξέφυγε από τούτον εδώ τον καπιταλισμό. Σαν μαύρη τρύπα τα ρουφάει όλα μέσα. Εξαργυρώνεις εξουσία για πλούτο και πλούτο για εξουσία και είναι το ίδιο και το αυτό.

Να χαίρεστε τον Λένιν και τον Στάλιν, τους μεγαλύτερους ρεφορμιστές του καπιταλισμού του προηγούμενου αιώνα!

Ο ρόλος των αναρχικών παραμένει πάντα, υπηρέτης και φρουρός στις διαταγές αυτών των κοινοτήτων ΟΤΑΝ αυτές επιλέξουν και αποφασίσουν ότι χρειάζονται στήριξη, περιφρούρηση (πολιτική ΚΑΙ στρατιωτική). Υπηρέτες πάντα μόνο σε κοινότητες που λειτουργούν "ελευθεριακά". Η πρωτοπορία έξω από μας! Φτου, φτου, φτού!

Αγαπητέ Ποζιτρόνιε, υγείαν έχω, εσύ; Νιώθω μοναξιά, που στο διάολο κρύβεσαι!

Ωραία η ιδέα της τοπικής συνέλευσης και της αντίστασης σε κάθε εξουσία αλλά κάποιοι δεν είμαστε αναρχικοί ή αυτόνομοι και διαφωνούμε με αυτό τον υπέρμετρο αντιεξουσιαστικό τοπικισμό, κι έχουμε λόγους που διαφωνούμε: αν η μόνη εξουσία είναι η τοπική συνέλευση ποιός θα φροντίζει ώστε να μην υπάρχει ανισότητα πλούτου μεταξύ διαφορετικών περιοχών; Αν μια περιοχή παράγει πολύ πλούτο και στη διπλανή περιοχή πεινάνε, πώς θα γίνει αναδιανομή πλούτου αν δεν υπάρχει κάποια εξουσία ανώτερη από τις δυο τοπικές συνελεύσεις; Κι αν κάποιος δεν αναγνωρίζει την εξουσία μιάς συνέλευσης τότε τί γίνεται; Θα φτιάξει δικιά του συνέλευση στην ίδια περιοχή; Να υπάρχουν συνελεύσεις, αλλά να υπάρχει και μια εξουσία σε παγκόσμιο επίπεδο που να κάνει αναδιανομή πλούτου ώστε να μην υπάρχει ανισότητα.

Αυτά που περιγράφεις είναι διαδικαστικού τύπου αδιέξοδα τα οποία θεωρώ είναι επιτακτική ανάγκη να λυθούν αν θέλουμε όχι μόνο να συζητάμε για την αναρχική κοινωνία, αλλά να μπορούμε να την υλοποιήσουμε κιόλας, έστω και σε ένα απλό sand box simulation ψηφιακό επίπεδο. Θεωρώ πως η αναρχία έχει μείνει πίσω σε αυτά τα θέματα, κυρίως στην Ελλάδα, διότι έχουμε ταυτίσει τη σωματική σύγκρουση με την de facto αναρχική δραστηριότητα. Δηλαδή, πως να το πω, θεωρώ δεδομένο όποιος θέλει να αντιλαμβάνεται αναρχικά την κοινωνία την μελλοντική, να ασχολείται με την τεχνολογία και τον προγραμματισμό σε μεγάλο βαθμό, να δει με τα μάτια του αλγόριθμους που λειτουργούν αυτοοργανωτικά οι οποίοι μπορούν να επιλύσουν διαδικαστικά αδιέξοδα αν συνδυαστούν με την αναρχική "ηθική".

δεν αστυνομεύουν τους πάντες και παγκόσμια κι όλας, για την... ισότητα.

Αν το πρότυπο είναι περισσότερος πλούτος, εμείς καλλιεργούμε την ελευθερία από τον πλούτο, που έτσι κι εξάλλου είναι δεσμευτικός, βάρος, έννοιες κ.λπ.

Και το μόνο που μας απασχολεί, ή πρέπει να απασχολεί όσους θεωρούν εαυτούς αναρχικούς είναι, η προστασία αυτής της ελευθερίας μας, από τη διάβρωση και τα "θέλγητρα" του "πλούτου" των αστών, αλλά και των προλετάριων που ζηλεύουν τους αστούς.

Και γι αυτήν την αγαγκαία προστασία χρησιμοποιούμε και όπλα των αστών, αφού εμείς δεν παράγουμε όπλα, ούτε προάγουμε τον πόλεμο. Είτε μεταφορικά τις περισσότερες φορές, μέσω του λόγου και των πράξεών μας, είτε κυριολεκτικά όταν τα πράγματα φτάνουν στο απροχώρητο και διακυβεύεται η ζωή μας και η ελευθερία μας.

Η εξουσία σε μεγάλη κλίμακα της μορφής που ζητάς, δοκιμάστηκε στις ΕΣΣΔ και απέτυχε. Δοκιμάζεται στην Κίνα τώρα και χαίρομαι που γεννήθηκα στην Ελλάδα... if you know what I mean...

Δηλαδη μου λες οτι θα ειναι ενα "συστημα" το οποιο δεν θα υπαρχει καθολου το χρημα , και ολα τα αγαδα θα διανεμονται μεσω συνελευσεων ; Και με ποιο κριτηριο καποιος θα επιλεγει να εργάζεται στον προτωγενη τομεα και ποιος θα επιλεγει να γινεται γιατρος; 

Σίγουρα έχουν γραφτεί πολύ καλές αναλύσεις για συλλογική διαχείριση των λεγομένων μέσων παραγωγής από πολλούς θεωρητικούς του αναρχικού χώρου. Θα προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σωστή σειρά ώστε να γίνει κατανοητό πια τι στοχεύει η Αναρχία.

Αντιθέτως με την ψευδεπίγραφη απάτη της σχέσης μέσων παραγωγής και εργατικού προλεταριάτου κάτι που πολλές φορές είχε τονίσει ο Προυντόν στον Μαρξ, η αναρχία στοχεύει στην καταστροφή κάθε εξουσιαστικής σχέσης μεταξύ του πρώην όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εργατικού δυναμικού και μέσων παραγωγής για αρχή. Ο μαρξισμός καταρρίπτεται και αντιφάσκει όταν μπαίνει το δίλημμα της εξουσίας ή μη. Πως είναι δυνατόν να υπάρχει ισότητα και η αξία παραγωγής να ισούται με την απολαβή όταν η διαχείριση περνάει από χέρια εξουσίας. Δεν είναι δυνατόν και το είδαμε στην πράξη όταν η κομμουνιστική πρακτική οδήγησε σε μια πιο απλή στυγνή διδακτορία. Φιλοσοφικά και πρακτικά δεν μπορεί να υπάρξει εξουσία και ισότιμη διαχείριση. Είναι ανήκουστο να διατυμπανίζεται ακόμα και σήμερα όταν επέφερε τόσα δεινά. Μπορεί άραγε μια μικρή κάστα με εξουσία στο όνομα του καλού της εργατικής τάξης να διαχειρίζεται με ισότητα,μα με ισότητα το προλεταριάτο;Η εξουσίαείναι εξουσία,το γνωρίζουμε χιλιάδες χρόνια τώρα και δεν μπορεί να στηθεί ένα κράτος δικαίου που θα δίνει το δικαίωμα στον προλετάριο να ορίζει την μοίρα του.

Αντιθέτως η αναρχία στοχεύει στην πλήρη διάλυση των μέσων παραγωγής όπως τα γνωρίζει ο κάθε μικροαστός που περιμένει ένα μαρξιστικό θαύμα. Ο συλλογικός σκοπός του αγώνα για ελεύθερες κολεκτίβες είναι πιο επίκαιρος από ποτέ Το μάθημα που πήραμε από τις αυθαιρεσίες των αναρχοσυνδικαλιστών στην Ισπανία είναι ένα καλό παράδειγμα για τις μετέπειτα γενιές. Τίποτα δεν μπορεί να να πλησιάσει τον παράλληλο άξονα ισότηταςκαι δικαιοσύνης μέσα από τις εξουσιαστικές σχέσεις. Τίποτα δεν “τέμνει”τον ιδρώτα του προλετάριου με τον αφέντη μεταμφιεσμένο σε προλετάριο. Η βίαιη υλική διάλυση κάθε μέσου παραγωγής επιβάλλεται όχι για την βιαιότητα που θέλουν να συνοδεύουν την αναρχία αλλά για την πλήρη διάλυση κάθε συμβόλου και κάθε υποδομής του καπιταλισμού ή κομμουνισμού κτλ. Φανταστείτε να πηγαίνατε σε μια τράπεζα αλλά επειδή δήθεν θα την είχε στα χέρια της το “εργατικό συμβούλιο” θα ήταν κάτι καινούριο. Μην γελιέστε σύντροφοι,με την Αναρχία ή με τη εξουσία. Μέση λύση δεν υπάρχει,όσοι πιστεύουν ότι η αυτοπροβολή ενός ιδεολογικά παλιάτσου σε άνθρωπο που παλεύει ενάντια σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης προσφέρει στην πάλη των τάξεων είναι κι αυτοί εχθροί ταξικοί.

... παλεύω να επιβιώσω ως γνήσιος -κατά τους μαρξιστές- προλετάριος, πουλώντας τα ανειδίκευτα εργατικά  μου χέρια στα κάθε λογής αφεντικά.

Στην αναρχική κοινωνία για την οποία αγωνίζομαι, την κοινωνία της ελευθερίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης και της αυτονομίας, την κοινωνία των αυτόνομων, αυταρκών, συνομοσπονδισμένων ελευθεριακών κοινοτήτων (κομμουνών), κανείς δε θα πουλά τίποτα σε κανέναν, κανείς δε θα είναι αφεντικό και κανείς δε θα είναι εργάτης, κανείς δε θα είναι εξειδικευμένος και κάνεις δε θα είναι ανειδίκευτος, γιατί θα είμαστε όλοι μαζί! Όλοι μαζί θα αποφασίζουμε, θα δουλεύουμε, θα διανέμουμε τους καρπούς των κόπων μας και θα διαχέουμε τη γνώση μας, ελεύθερα προς όλες και όλους.

Στην αναρχική κοινωνία για την οποία αγωνίζομαι, στην κοινωνία των αυτόνομων, αυταρκών, συνομοσπονδισμένων, ελευθεριακών κοινοτήτων (κομμουνών), δε θα υπάρχει καμία από τα πάνω επιβαλλόμενη και κατευθυνόμενη οικονομία των ειδικών, αλλά αντιθέτως θα υπάρχει η από τα κάτω αμεσοδημοκρατικά αποφασισμένη οικονομία, στη βάση της χρηστής διαχείρισης των παραγώμενων αγαθών, για τις ανάγκες της κοινότητας. 

Στην αναρχική κοινωνία για την οποία αγωνίζομαι, στην κοινωνία των αυτόνομων, αυταρκών, συνομοσπονδισμένων, ελευθεριακών κοινοτήτων (κομμουνών), οποιαδήποτε έννοια που σχετίζεται  με οικονομική ανάπτυξη, θα εκλείψει. Οικονομική ανάπτυξη σημαίνει εκμετάλλευση και καταστροφή ανθρώπων και φύσης. Καμία οικονομική ανάπτυξη, κανένα οικονομικό κέρδος, καμία συσσώρευση οικονομικού πλούτου.

Από εκεί και πέρα, λειτουργικά και διαδικαστικά ζητήματα θα τίθενται και θα λύνονται στην πράξη, στα πλαίσια των αμεσοδημοκρατικών συνελεύσεων των ελευθεριακών κοινοτήτων. Μην αναμένετε να προβλεφτούν και να απαντηθούν όλα εκ των προτέρων θεωρητικά. Η πράξη ξεπερνά κάθε θεωρητική προσέγγιση.

Μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα, στέλνω τους χαιρετισμούς μου στο σύντροφο και συναγωνιστή yianiri (υγιαίνω κι εγώ), στον proletired και σε όλους τους συνοδοιπόρους του indymedia, παλιούς και νέους... 

Υ.Γ.: Συγχωρέστε μου τα όποια τυχόν λάθη, γράφω κουρασμένος και υπό την πίεση της πρωινής καταναγκαστικής εργασίας...  

Ο Μπακούνιν περιέγραψε τον αναρχοκολλεκτιβισμό: https://en.wikipedia.org/wiki/Collectivist_anarchism

Στον αναρχοκολλεκτιβισμό καταργείται το χρήμα και αντί για αυτό έχουμε σημειώματα εργασίας που αποδεικνύουν πόσες ώρες εργασίας πρόσφερες στη κοινωνία: https://en.wikipedia.org/wiki/Labour_voucher

Ο Μπακούνιν θεώρησε πως δεν είναι όλες οι εργασίες το ίδιο χρήσιμες για τη κοινωνία. Άλλο 5 ώρες μάζεμα σκουπιδιών και άλλο 5 ώρες διδασκαλία πυρηνικής φυσικής. Οπότε για μερικές εργασίες θα λαμβάνεις περισσότερα σημειώματα εργασίας για την ίδια ώρα εργασίας, πχ η κάθε ώρα διδασκαλίας πυρηνικής φυσικής θα αμοίβεται με 2 σημειώματα εργασίας, ενώ η κάθε ώρα μαζέματος σκουπιδιών με 1 σημείωμα.Κάθε μέρα όταν τελειώνεις τη δουλειά θα λαμβάνεις λοιπόν μερικά σημειώματα εργασίας. Το πόσα θα παίρνεις εξαρτάται από την απόφαση της συνέλευσης, δηλαδή δημοκρατική απόφαση όλης της κοινωνίας. (η κοινωνία θα είναι οργανωμένη ως ομοσπονδία συνελεύσεων). Αν η κοινωνία αποφασίσει οτι η εργασία σου δεν έχει μεγάλη αξία, θα πληρώνεσαι λιγότερο από άλλους. Ο αναρχοκολλεκτιβισμός δηλαδή δεν σημαίνει πως όλοι θα είναι οικονομικά ίσοι, αλλά το πόση ανισότητα θα επιτρέπεται να υπάρχει θα το αποφασίζει η συνέλευση. Αφότου πάρεις τα σημειώματα εργασίας που σου αναλογούν, θα μπορείς να λαμβάνεις αγαθά και υπηρεσίες, τόσο όσο η εργασία που πρόσφερες στη κοινωνία. Αν κάποιος δεν δουλεύει αδικαιολόγητα, τότε δεν θα καταναλώνει.

Ωστόσο στον αναρχοκολλεκτιβισμό, όπως εξήγησε ο Μπακούνιν, το τί δουλειά θα κάνεις θα είναι όχι μόνο δικιά σου απόφαση, αλλά και απόφαση της συνέλευσης. Μπορεί να σπούδασες πυρηνική φυσική, αλλά η συνέλευση μπορεί να αποφασίσει οτι σήμερα θα μαζέψεις τα σκουπίδια από το δρόμο. Με αυτό το τρόπο από τη συνέλευση υπάρχει δημοκρατικός κοινωνικός έλεγχος που δεν επιτρέπει την εμφάνιση μόνιμων ταξικών διαχωρισμών μεταξύ μορφωμένων και αμόρφωτων κλπ. Μπορεί να υπάρχει πχ υποχρέωση από όλους να κάνουν μια μέρα χειρονακτική εργασία κάθε βδομάδα, αυτό θα αποφασίζεται στη συνέλευση. Επειδή στις συνελεύσεις θα μετέχουν όλοι (όλη η γειτονιά, ή όλη η πολυκατοικία, ή όλοι που μένουν στον ίδιο δρόμο), θα είναι απόφαση όλων το πόσο χειρονακτική εργασία θα κάνει ο καθένας.Ο αναρχοκολλεκτιβισμός του Μπακούνιν εφαρμόστηκε με μεγάλη επιτυχία σε αναρχικές κολλεκτίβες κατά την Ισπανική Επανάσταση του 1936 στη Καταλωνία. Μπορείς να διαβάσεις το βιβλίο Αναρχικές Κολλεκτίβες για να μάθεις περισσότερα: https://en.wikipedia.org/wiki/The_Anarchist_Collectives

Στην Ισπανική Επανάσταση του 1936 οι εργάτες οργανώθηκαν σε αναρχοσυνδικαλιστικό εργατικό σωματείο (την CNT) ανεξάρτητο από το κράτος και τα κόμματα και συνεργάστηκαν με τους αναρχικούς της οργάνωσης FAI (η συνδιασμένη οργάνωση ονομάστηκε CNT-FAI), κατέλαβαν τα μέσα παραγωγής από τους ιδιοκτήτες και οργάνωσαν τη παραγωγή με κολλεκτιβιστικό τρόπο. Σύμφωνα με το βιβλίο, "οι κουπερατίβες των κολλεκτίβων κατήργησαν τους μεσάζοντες, τους μικρέμπορους, τους χονδρέμπορους, και τους κερδοσκόπους, μειώνοντας τις τιμές καταναλωτή. Οι κολλεκτίβες κατάργησαν τα περισσότερα παρασιτικά στοιχεία της αγροτικής ζωής, και θα τα είχαν καταργήσει εντελώς αν δεν τους προστάτευαν οι διαφθαρμένοι επίσημοι και τα πολιτικά κόμματα. Οι μη-κολλεκτιβοποιημένες περιοχές ωφελήθηκαν από τις μειωμένες τιμές και από τις δωρεάν υπηρεσίες που παρείχαν οι κολλεκτίβες (καθαριστήρια, κινηματογράφοι, σχολεία, κομμωτήρια κλπ)".

Στο κείμενο "Εργατική Δύναμη και η Ισπανική Επανάσταση" διαβάζουμε περισσότερες λεπτομέρειες: http://libcom.org/library/workers-power-and-the-spanish-revolution-tom-wetzel

"Ένας άλλος τομέας της οικονομίας που αναδιοργανώθηκε ήταν τα κομμωτήρια. Πριν από τις 19 Ιουλίου υπήρχαν 1,100 κομμωτήρια στη Βαρκελώνη, τα περισσότερα ίσα-ίσα που κατάφερναν να επιβιώνουν οικονομικά. Οι 5,000 βοηθεί κομμωτηρίου ήταν από τους πιο χαμηλόμισθους εργαζομένους στη Βαρκελώνη. Η Generalitat έβγαλε απόφαση να δουλεύουν 40 ώρες τη βδομάδα και με 15% αύξηση μισθού μετά τις 19 Ιουλίου, αυτό ήταν μια προσπάθεια του Esquerra να έχει υποστήριξη από την εργατική τάξη. Όμως αυτό προκάλεσε καταστροφή σε πολλά κομμωτήρια. Τότε οργανώθηκε μια γενική συνέλευση και συμφωνήθηκε να κλείσουν όλα τα κομμωτήρια που δεν έβγαζαν κέρδος. Τα 1,100 κομμωτήρια έγιναν ένα δίκτυο 235 κομμωτικών κέντρων, με καλύτερο εξοπλισμό και φωτισμό από τα παλιά μικρά κομμωτήρια. Λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας, ανέβασαν τους μισθούς κατά 40%. Όλο το δίκτυο το έλεγχαν οι συνελεύσεις του εργατικού σωματείου των κομμωτών της CNT. Οι πρώην ιδιοκτήτες των κομμωτηρίων έγιναν μέλη στο σωματείο."

Υπάρχουν κυριολεκτικά άπειρες ιδέες για αντικατάσταση του καπιταλισμού. Πχ τώρα τελευταία από τις ΗΠΑ βγαίνουν φρέσκιες ιδέες https://en.wikipedia.org/wiki/Economic_democracy

Πρώτα απ' όλα χαιρετίζω τον σύντροφο Ποζιτρόνιο και ποιός την χάρη του να έχει καθημερινό μερο/νυχτο-κάμματο. Συνυπογράφω τα περί κοινοτήτων/κομμουνών που αναφέρει και διαφοροποιούμαι από τις γενικεύσεις του 19ου αιώνα του Μπακούνιν, περί μαζικής κοινωνίας άνευ κοινοτήτων.

Ο Μπακούνιν θεώρησε πως δεν είναι όλες οι εργασίες το ίδιο χρήσιμες για τη κοινωνία. Άλλο 5 ώρες μάζεμα σκουπιδιών και άλλο 5 ώρες διδασκαλία πυρηνικής φυσικής. Οπότε για μερικές εργασίες θα λαμβάνεις περισσότερα σημειώματα εργασίας για την ίδια ώρα εργασίας, πχ η κάθε ώρα διδασκαλίας πυρηνικής φυσικής θα αμοίβεται με 2 σημειώματα εργασίας, ενώ η κάθε ώρα μαζέματος σκουπιδιών με 1 σημείωμα

Βασική μονάδα κοινωνικής ανάλυσης και θεωρίας είναι η κοινότητα. Όχι η σημερινή υπαρκτή κοινότητα, αλλά αυτή που θα δημιουργηθεί με συγκεκριμένες αρχές και αξίες, συνειδητές και αποδεκτές από όλα τα μέλη της, με ελάχιστα χαρακτηριστικά την οριζόντια/ισοτιμη συμμετοχή όλων, την υλική και πολιτική αυτονομία της κοινότητας, και την πρόθεση να συνεργαστεί και να ομοσπονδοποιηθεί με άλλες "όμοιες" κοινότητες. Δεν μπορεί σε μια τέτοια κοινότητα να προυπάρχει η ιδεολογική ελίτ των Μπακουνιστών που θα καθορίσουν ότι η διδαχή της πυρηνικής φυσικής έχει κάποια αξία και η επισκευή της αποχέτευσης μια άλλη. Αν αποφασίσουμε σαν κοινότητα ότι "χεστήκαμε" για την πυρηνική φυσική, η αποχέτευση θα είναι βάση λογικών επιχειρημάτων πολύ σημαντικότερη (επειδή χεστήκαμε) από την κβαντομηχανική και την αστροφυσική. Σίγουρα θα συμφωνούσαμε σαν κοινότητα να μην φτιάξουμε πυρηνικά όπλα, αλλά και για πυρηνική/ηλεκτρική ενέργεια πάλι χλωμό το βλέπω. Θα μας επιβάλλει κάποια ιδεολογική ορθοδοξία Μπακουνικιά ότι θα πρέπει να έχουμε ρεύμα στην κοινότητα; Και η "αυτονομία" μας που πήγε;

Ο καημένος ο Μπακούνιν, όπως κι ο Μαρξ, τυφλωμένοι από τον φανταστικό κόσμο της βιομηχανοποίησης που τότε αναδυόταν, μπορούσαν μόνο να αποδεκτούν την ύπαρξη της μαζικής αστικής κοινωνίας. Κάτι που ο Κροπότκιν δεν έκανε, έντεχνα απέφυγε αυτή την παγίδα. Ακόμα κι αν ήταν αναγκαία μια αστική κοινωνία, αυτό δεν αναιρεί την ύπαρξη αυτόνομων κοινοτήτων εντός μιας αστικής κοινωνίας.

Μερικοί αρρωστημένοι ιντιβιντουαλιστές, βλέπετε την μονάδα σας μέσα σε μια επανάσταση και προσπαθείτε να εξασφαλίσετε την "θεσούλα" σας μέσα σ' αυτή. Δυστυχώς όπως πάμε κανείς μας σαν μονάδα δεν θα δει καμιά επανάσταση, είμαστε πολύ πρωτόγονοι, αντίθετα με κάποιους σταθερούς ιθαγενικούς λαούς και τις κοινότητες τους (προϊόντα 500 χρόνων αγώνων για την ύπαρξη τους). Φοβάται ο γιατρουδάκος μην χαλάσει τα νυχάκια του και χρειαστεί στην κομμούνα να φτιάξει την αποχέτευση, και ο καημένος ο λογιστής μην και δεν υπάρξει σύστημα ανταλλαγής (εκβιασμού, εκμετάλλευσης, καταπίεσης) και βγει η επένδυση της γνώσης του άχρηστη και ίση με του οικοδόμου. Αν δεν υπάρχει εντός της κοινότητας έλλειψη στέγης κι ο οικοδόμος άχρηστος θα είναι. Κι ο κάθε λογής ειδικός να μην περιμένει να "εξαρτάται" η κοινότητα από αυτόν, αν θέλει η κοινότητα να αυτοκαθορίζεται ως αυτόνομη. Αυτά τα παλαβά μόνο στην σχιζοφρένεια του (μ-λ)-δισμού. Αυτές οι ιεραρχίες και η εξουσιομανίες των ειδικών μόνο στα μαζικά οικονομικά και πολιτικά "συστήματα" των εξουσιαστών. Αν ο γνώστης δεν μπορεί να συνεργαστεί σαν ίσος/η με τα άλλα μέλη της κοινότητας θα βρεί τρόπο η κοινότητα χωρίς την αφεντιά του. Αν ο γνώστης δεν είναι διατεθειμένος να μοιραστεί την γνώση με αυτούς που την επιδιώκουν, ας πάει στην κοινότητα των Σταλινικών που την επιδιώκει, την ανισότητα της ειδίκευσης.

Πρέπει κάποιοι από εμάς να θυσιαστούμε, να πολεμήσουμε και να υπηρετήσουμε "τις αυτόνομες και ανεξάρτητες κοινότητες/κομμούνες των ίσων" για να υπάρξουν αυτές αυτόνομα και ελεύθερα. Πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα στην επανάσταση και να γίνουμε η γέφυρα για να υπάρξει επανάσταση στην επόμενη γενιά. Είμαστε οι στρατιώτες και οι υπηρέτες, υποταγμένοι σε αυτές τις κοινότητες όταν αυτές προκύψουν, Κανένα άλλο ρόλο δεν θα μπορούσαμε να είχαμε σε μια επανάσταση πέρα από αυτή την υπηρεσία και τις προτάσεις για την θέσπιση αυτόνομων κοινοτήτων/κομμουνών. Αυτά τα χαρτάκια που ο Μπακούνιν λέτε ότι διαφοροποιεί από τα σημερινά χρήματα, τα ομόλογα, τα αμοιβαία κεφάλαια, ανήκουν αποκλειστικά σε "συστήματα" ανταλλαγής. Καμιά θέση δεν έχουν σε συλλογικές σχέσεις εντός μιας κομμούνας/κοινότητας. Καμιά συνεργασία δεν θα μπορούσε να προκύψει με τέτοιου είδους κοινότητητες "ιμπεριαλιστικές". Θα ήταν μέγα πολιτικό λάθος να χαρακτηριστούν ως όμοιες και να προκύψει συνεργασία με τις κοινότητες των εξουσιαστών και εκμεταλλευτών που αντλούν την δύναμη τους μέσα από την υπεραξία της ανταλλαγής. Αργά η γρήγορα αυτές θα σταματήσουν κάθε επανάσταση.

Το Κέντρο Σουμάχερ για τη Νέα Οικονομία είναι οργανισμός οικονομολόγων, ιστορικών και πολιτικών επιστημόνων που μελετάνε ακριβώς αυτό, πώς μπορούμε να οργανώσουμε μια οικονομία μακρυά από κράτος και καπιταλισμό, με βάση την ιδέα της κοινότητας και κοινοκτημοσύνης. Το μόνο πρόβλημα με αυτούς είναι οτι ασχολούνται μόνο με το σχεδιασμό και τοπική πειραματική δοκιμή των οικονομικών τους μοντέλων και δεν ασχολούνται το πολιτικό θέμα δηλαδή με το πώς γίνεται η μετάβαση από το καπιταλισμό και το κράτος και δεν κατανοούν την ανάγκη για επαναστατική βία, αλλά τα σχέδιά τους και οι αναλύσεις τους για τη κοινοτιστική οικονομία κοινοκτημοσύνης είναι σωστά, δοκιμασμένα σε κλίμακα συναιτερισμών, και άμεσα εφαρμόσιμα μετά από μια επανάσταση. Έχουν δημοσιεύσει αναλυτικές περιγραφές των οικονομικών μοντέλων που μελετάνε και έχουν βγάλει συμπεράσματα από τοπική εφαρμογή σε συναιτερισμούς. Βέβαια ένας λόγος που δεν ασχολούνται με το πολιτικό θέμα είναι οτι άμα μιλάγανε και για αυτό τότε δεν θα τους αφήνανε να υπάρχουν, ωστόσο έχουν μιλήσει για την ανάγκη δυνατού εργατικού κινήματος και έχουν εκφραστεί υπέρ διαδηλώσεων όπως το Occupy Wall Street. Μελετάνε αυτά τα θέματα ήδη από τη δεκαετία του 1980 αλλά δυστηχώς πολλοί λίγοι τους ακούνε.

Δες αυτό για πρακτικά παραδείγματα κοινοτιστικής οικονομίας που δουλεύουν ανεξάρτητα από κράτος και καπιταλισμό: https://centerforneweconomics.org/apply/the-commons-program/movement/

Δες εδώ για πρακτικά παραδείγματα εναλλακτικών και τοπικών νομισμάτων που αντικαθιστούν το κρατικό χαρτονόμισμα: https://centerforneweconomics.org/apply/local-currencies-program/models/

Εδώ δες για κοινοτιστική βιοτεχνία και μικροβιομηχανία: https://centerforneweconomics.org/apply/community-supported-industry/

Κι εδώ θα δεις τα σχέδιά τους και τα πειράματά τους για το πώς δουλεύει η κοινοκτημοσύνη στη γη και τους φυσικούς πόρους: https://centerforneweconomics.org/apply/community-land-trust-program/

Ειδικά αυτό το άρθρο είναι πολύ ενδιαφέρον: https://centerforneweconomics.org/publications/if-you-dont-like-capitalism-or-state-socialism-what-do-you-want/

Προσπαθούν επίσης να αναπτύξουν εκπαιδευτικά προγράμματα για νέους οικονομολόγους που θέλουν να μελετήσουν τη κοινοτιστική οικονομία κοινοκτημοσύνης κι από εδώ θα βρεις και λίστα με βιβλία: https://centerforneweconomics.org/share/curriculum/

Θα ήταν λάθος όμως κάποιος να ασχοληθεί μόνο με τη μελέτη εναλλακτικών οικονομικών μοντέλων, διότι αυτό που χρειάζεται βασικά είναι η επανάσταση για να διαλύσουμε κράτος και καπιταλισμό. Θεωρίες υπάρχουν αλλά δεν μας αφήνουν να τις εφαρμόσουμε σε μεγάλη κλίμακα. Αυτά έχουν συζητηθεί στο αντικαπιταλιστικό κίνημα εδώ και αιώνες.

Ειναι καλο δεν ειναι κακο πραγμα και αν εισαι λεσβια δεν παυεις να εισαι γυναικα κακο ραγμα ειναι τα ταμπου που υπαρχουν για τις γυναικες και τα εχουν διατηρησει και πολλοι δηθεν αναρχικοι ακιμα γιατι ετσι τους συμφερει...

http://enlacezapatista.ezln.org.mx/2015/05/24/political-economy-from-the-perspective-of-the-communities-i-words-of-subcomandante-insurgente-moises-may-4-2015/

http://enlacezapatista.ezln.org.mx/2015/05/20/political-economy-from-the-zapatista-communities-ii/

Στο αρχείο με βάση ημερομηνίας θα τα βρείτε και σε άλλες γλώσσες, τα συγκεκριμένα είναι από τα λίγα που δεν έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά. http://enlacezapatista.ezln.org.mx/category/comunicado_traduccion/page/52/

Γράφει ο Σουμπκομαντάντε Μοϊσες στο δεύτερο κείμενο, ως παράδειγμα, για έναν νέο που πήγε στο καρακόλ της περιφέρειας του για μετεκπαίδευση δασκάλων (αυτών που προάγουν την παιδεία μεταφράζεται) και γύρισε σε κάποιο διάλειμμα να δει τους δικούς του. Μπαίνει σπίτι και φωνάζει "πατέρα, γύρισα". Εκείνος τον ρωτάει αν έφερε μαζί του τα φασόλια του, το καλαμπόκι του, κλπ, γιατί αφού δεν δουλεύει δεν έχει τέτοια εκεί. Μα του λέει δουλεύω με τους συντρόφους μαθαίνοντας να γίνω δάσκαλος. Είναι κομμάτι του αγώνα κι αυτό. Ναι, αλλά για να αγωνιστείς πρέπει πρώτα να είσαι ζωντανός, δηλαδή να πρέπει να τρως. Πως δεν προβλέψατε για το πως θα φάτε τις υπόλοιπες μέρες; Να πας πίσω να τους θέσεις το πρόβλημα, γιατί αν δεν μιλήσεις το πρόβλημα δεν θα λυθεί, "να οργανωθείτε". Πάει πίσω το σκέπτονται, το συζητάνε, προτείνουν διάφορα, και φτάνουν στη λύση ότι αντί κάποιων ωρών εξάσκησης που κάνουν στην σχολή θα δουλεύουν και στα γύρω χωράφια παράγοντας καλαμπόκι, φασόλια, καφέ, κλπ.

Και κάπως έτσι διαμορφώνεται η πολιτική οικονομία τους.

Αν πάτε δηλαδή ποτέ από εκεί να επισκεφτείτε πάρτε και κανένα σακούλι φασόλια και καλαμπόκι μαζί σας γιατί δεν έχει restaurant και super"market". H αυτονομία των κοινοτήτων οικοδομείται στην γη, και η γη χρειάζεται εργασία για να βγάλει τροφή, ακόμα κι εκεί, σε ένα από τα πιο εύφορα σημεία του πλανήτη.

Άκου λέει ο χαρτογιακάς θα παίρνει διπλάσια κουπόνια εργασίας από τον οδοκαθαριστή και θα τρώει δηλαδή διπλά φασόλια να κάθεται να μελετάει αστρικά σώματα. Μη φας Ντόκτορ, έχω γλάρο!

Αυτά περι μη ιεραρχιών είναι η πρόφαση σου. Η ενδόμυχη τεχνοφοβία σου είναι φανερή και ο ευσεβής σου πόθος προς τα που θα κινηθούμε(πίσω).

Με αυτά ο φίλος οραματίζεται κομμούνες της λάσπης, με τα καλάμια και τις φυλλοσιές για τέντες. Γι'αυτό και από τη μία μιλάει ώστε να μη πέρνουμε παράδειγμα τη σύγχρονη κοινότητα ως υπόδειγμα μελλοντικής κομμούνας, αλλά παρακάτω παίρνει παράδειγμα τις κοινότητες...επιβίωσης. Δηλαδή είναι τόσο αστείο. Θα αυτοματοποιήσουμε τη γεωργία, θα μπορεί ο καθένας να προγραμματίζει ένα σύστημα στο χωράφι του αυτόνομης ύδρευσης χωρίς παρέμβαση ανθρώπου ή συχνής εποπτείας και θα έρθει η πρίμιτιβ αναρχική αντιπολίτευση να...παραπονεθεί για την αποστασιοποίηση από τη φύση; Ας σοβαρευτούμε.

Μάλλον δεν έχει καταλάβει οτι αν ξεκινήσουμε με αυτά, δηλαδή αποδοχή μέσω αυθυποβολής οτι η νέα κοινωνία θα είναι ερείπιο δια παντός, δε θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε το στάδιο της διαχείρισης ερειπίων. Το να φτιάξεις κάτι που δεν είναι νταμάρι, θέλει δημιουργία. Η δημιουργία θέλει αφοσίωση. Η αφοσίωση θέλει επιμονή και η επιμονή οδηγεί στην εξιδείκευση. Η εξιδίκευση (μάντεψε), παράγει νεά δημιουργία, νέες ιδέες και οι νέες οι ιδέες μας ξέρεις τί κάνουν; Μας βγάζουν από τη λάσπη. Δεν μπορούν όμως όλοι να δημιουργήσουν, δε μπορούν όλοι να αφοσιωθούν, δε μπορούν όλοι να επιμείνουν, δεν μπορούν όλοι να εξιδεικευτούν. Είναι απαράδεκτο να αναπαράγουμε το πρότυπου του "παντο-επιστήμονα", πουθενά δεν στοιχειοθετείται τέτοιος κλάδος, αρλούμπες. Αν νομίζει κάποιος οτι μπορεί να δουλεύει ταυτόχρονα και χωράφι και να κάνει κβαντικά πειράματα, ας πάει να ασχοληθεί με κάποιο από αυτά να δει τι ωραία που είναι. 

Στις κομμούνες λοιπόν για να το ξεκαθαρίσουμε, δε θα τις φτιάξουμε επειδή μισούμε τη ύλη και θέλουμε να γίνουμε ένα με το χώμα που πατάμε σαν ιεραπόστολοι. Δε θα τις φτιάξουμε επειδή είμαστε ανύμποροι να διαχειριστούμε τη πολυπλοκότητα του ανθρώπου που επιζητεί να παράγει ιδέες. Δε θα τις φτιάξουμε για να ικανοποιήσουμε τον ιδεαλισμό των πρωτόπλαστων που κρύβουν μερικοί μέσα τους.

Η κομμούνα ούτε τις ιδέες θα φοβάται, ούτε τις ανακαλύψεις, ούτε δημιουργία. Στη κομμούνα ο άνθρωπος θα δημιουργεί και θα αγαπά τη δημιουργία. Και με αυτές τις δημιουργίες η ανθρωπότητα θα φύγει από τη λάσπη και από την επιβίωση, θα αφοσιώνεται σε άλλα πράματα.

Αλλά όχι, ας οραματιζόμαστε εμείς σπηλιές. Μόνο μην φτάσουμε να λέμε και για "τεχνητά εμπόδια σε κάθε κοινωνική σχέση προς ετοιμότητα" που λέγανε οι εθνικοσοσιαλιστές, για το οτι αν ο άνθρωπος ξεφύγει από την επιβίωση γίνεται χλαπάτσας, οπότε seems legit να θεσπίσουμε "δυσκολίες".

Τέτοια οραματίζεστε ανάρχες μου;

«Τέτοια οραματίζεστε ανάρχες μου;»

Να γράφει ο καθένας για τον εαυτό του. Από την αναφορά στα γραφόμενα του άλλου μέχρι τη συκοφαντική υποκατάστασή του, διαμέσω «ανάλυσης», εμπρόθετης ερμηνείας και πλαστοπροσωπείας, είναι τρεις γραμμές δρόμος.

Ο παραπάνω εξήγησε πως απάντησαν πρακτικά κάποιοι στο άμεσο υλικότατο κι αντικειμενικότατο ζήτημα της διατροφής τους χωρίς να απεμπολήσουν τον πολιτισμικό πλούτο του αγώνα τους (αυτοοργάνωση της μόρφωσης και ισότιμη πρόσβαση σε αυτήν). Ο κουτοπόνηρος κρατιστής (οι τελευταίες τέσσερις λέξεις του αποκαλύπτουν την πολιτική ταυτότητά του και το στενό κίνητρο της παρέμβασής του) έκανε αφαιρετική αναγωγή σ' ένα διαζευκτικό διπολικό σχήμα: Ή αποκλειστική εξειδίκευση ή αδιαφόριστη παντογνωσία. Δεν κατονομάζει το αποκλειστικό και το αδιαφόριστο, αλλά τα υποννοεί ως δεδομένα μέσω της αφοριστικής επιχειρηματολογίας του.

Επί του προκείμενου τώρα, δεν υπάρχει άνθρωπος, δεν μπορεί να υπάρξει, που να μην διαμορφώνει μια κοσμοαντίληψη, μια σύνθεση γνώσεων-πεποιθήσεων, επινοήσεων και φαντασιώσεων ετερόκλητης καταγωγής. Αφότου δημιουργήθηκε η φιλοσοφία, όλοι, τουλάχιστον οι κάτοικοι της ευρώπης, προσπαθούν να είναι φιλόσοφοι. Αφότου δημιουργήθηκαν οι επιστήμες, όλοι οι εγγράμματοι του πλανήτη προσπαθούν να έχουν στοιχειώδεις αναφορές στην επιστημονική γνώση, έστω για να μην βρίσκονται εκτός της νομιμοποιητικής δικαιοδοσίας της.

Ειδικά οι επιστήμονες που έχουν παράξει νέα γνώση, ήταν όλοι τους φιλόσοφοι και σίγουρα όχι αδαείς για το σύνολο των επιστημονικών εξελίξεων, διαφορετικών κλάδων. Εστιάζοντας στους «πατέρες» του σύγχρονου επιστημονισμού, ο Νόϊρατ, ο πιο κοντινός στον ιστορικό υλισμό από τα μέλη του Κύκλου της Βιέννης, θεωρούσε ότι το σώμα της γνώσης εξελίσσεται μέσω της διαλεκτικής των διαφορετικών επιστημών με κατεύθυνση τη σύνθεσή τους. Άλλωστε, η παντογνωσία αποτελεί θεμελιακό στόχο του επιστημονικού λόγου. Να σημειώσω ότι αυτή η ιστορική αναφορά συνδέεται ριζικά με το ζήτημα της εξειδίκευσης, όχι μόνο ως ένα ακόμα επιχείρημα, αλλά ως διαύγαση της κρίσης στις απαρχές της, καθώς ο Κύκλος της Βιέννης έβαλε τις ρίζες του σύγχρονου θετικισμού, που δεν είναι παρά το ιδεολογικό προκάλυμα της κυριολεκτικά στείρας τεχνικής εξειδίκευσης.

Σχολιάζοντας μ' ένα πρίσμα διαλεκτικού υλισμού, η διάζευξη εξειδίκευσης και παντογνωσίας δεν έχει καθαυτή αντικειμενική υπόσταση. Μπορεί να βρει ιστορική αναφορά μόνο στην σύγχρονη κυριαρχία του τεχνοκρατισμού που υπηρετεί έναν και μοναδικό σκοπό: την αναπαραγωγή της δυνατότητας εξαγωγής υπεραξίας. Το βασίλειο της αποκλειστικής εξειδίκευσης (και της αποστροφής και απαξίωσης της σφαιρικής γνώσης), ο κόσμος των εξατομικευμένων κυνηγών κέρδους, που θέλουν να μην ξέρουν τι παράγουν. Όπως έχει ειπωθεί προκαιρού, η διαλεκτική του γίγνεσθαι και η διαλεκτική της ολότητας είναι αδιαχώριστες. Όταν κατακερματίζεται ο κόσμος (διυποκειμενικά κι ενδοϋποκειμενικά) χάνεται η συνέπεια και η προοπτική.

Ο πριμιτιβισμός είναι ένας εύκολος ιδεολογικός αντίπαλος για τους τεχνοκρατιστές, εφόσον αποτελεί μια ουτοπία ανεστραμένου χρόνου, μια μελαγχολική αναπόληση και γι' αυτό τον προβάλουν σε κάθε αντίπαλό τους. Δεν θα σταθώ στην ποιότητα των επιχειρηματολογικών μέσων του κρατιστή. Τα μέσα εκφράζουν πάντα στο ακέραιο την βούληση. Θα κάνω μια μικρή υπενθύμιση. Ο Ζέρζαν ο σύγχρονος θεωρητκός «πατέρας» του αναρχοπριμιτιβισμού ήταν μαρξιστής και παραμένει ακαδημαϊκός. Το άλμα δεν ήταν μεγάλο. Μεταπήδησε στην απόλυτη άρνηση της ανθρώπινης εξέλιξης, ως ιστορίας της εξουσίας και της εκμετάλλευσης. Σε μια εποχή που μόλις είχε ολοκληρωθεί η αυτο-απονοηματοδότηση του σοσιαλισμού και μάλιστα, ως μεταβατικού σταδίου προς τον κομμουνισμό, ορισμένοι, αποβάλοντας την εξορισμένη πλέον στο χρονικό υπερπέραν κομμουνιστική ουτοπία, δεν μπόρεσαν να βρουν κανένα νόημα εδώ και τώρα και καμία προοπτική. Ο Ζέρζαν μέσα σ' αυτήν την κρίση διαλεκτικής απαρνήθηκε το νόημα καθαυτό. Αφού χάθηκε η σύνδεση με την ολική προοπτική, τα πάντα μεθερμηνεύτηκαν σε ένα τίποτα, στην απαξία του πολιτισμού. Από τις απαρχές του αναρχισμού υπάρχουν πολλές φυσιολατρικές και πριμιτιβιστικές τοποθετήσεις εντός του, αλλά δεν έχουν εκφράσει το σύνολο του αναρχικού κινήματος. Μόνο ένας μαρξιστής εγελιανός θα μπορούσε να συστηματοποιήσει τον πριμιτιβισμό και να τον εκτείνει σε βαθμό ολικής γενίκευσης. Πάραυατα, θα ήταν αδικία να πούμε ότι ο σύγχρονος πριμιτιβισμός ως σύμπτωμα της κρίσης του μαρξισμού είναι από τις χειρότερες τροπές της. Υπάρχουν κι όλοι εκείνοι που ακολουθώντας την εποχή πιάσαν πόστα στην καπιταλιστική επέλαση.

Για να συνεχίσουμε με όρους διαλεκτικού υλισμού, οι Ζαπατίστας κλήθηκαν από τις συνθήκες να απαντήσουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα: Πως να έχουν ταυτόχρονα σχολεία, διατροφική ανεξαρτησία και ισονομία. Και το απάντησαν μ' έναν άμεσα αποδοτικό τρόπο, δηλαδή, με μια πρακτική επι του συγκεκριμένου. Η επιλογή τους είχε μια θεωρητική θεμελίωση στον ιστορικό υλισμό, ειδικότερα στην κρίση της σχέσης βάσης-εποικοδομήματος. Δεν ήταν καιροσκοπική. Γνωρίζοντας επακριβώς, ότι η αποκλειστική εξειδίκευση αποτέλεσε την υλική συνθήκη για την πολιτική και οικονομική κυριαρχία μιας τάξης στο σοσιαλιστικό μπλοκ -από τους τσαρικούς αξιωματικούς του τρότσκι, μέχρι τη συμμαχία κομματικών και τεχνoκρατών για την καθολική λεηλασία στην τελευταία φάση- οι κοινότητες αυτονομίας επιχειρούν να δημιουργούν αναχώματα στην εκκόλαψη τεχνοκρατικών ελίτ, ριζώνοντας την πολιτική, άρα και την τεχνική ισχύ στις βασικές παραγωγικές δυνάμεις. Ο τρόπος για να αναπτυχθεί αυτό το κοινωνικοπολιτικό πρόγραμμα είναι η διάχυση της γνώσης, η επέκταση των γνωστικών πρακτικών μέσα στην επαναστατημένη κοινότητα και η συμμετοχή όλων στις βασικές παραγωγικές και πολιτικές δραστηριότητες.

Για να μην δώσουμε χώρο σε νέες παρερμηνείς και συκοφαντίες, οι Ζαπατίστας δεν έχουν αποκλείσει τους εξειδικευμένους επιστήμονες. Δεν είπαν ότι θα τα ξανανακαλύψουν όλα από το τίποτα. Αντιθέτως έχουν δημιουργήσει μια δομή για την ενσωμάτωση και τη διάχυση της εξειδικευμένης γνώσης κι έχουν προβεί σε διεθνή καλέσματα συμμετοχής επιστημόνων και καλλιτεχνών στις κοινότητές τους και στα πανεπιστήμιά τους. Μια ριζοσπαστική διαφορά από την τεχνοκρατική παράδοση είναι ότι εκεί τα πάντα κρίνονται από τη βάση.

Επιστρέφοντας στην απλότητα των αναρχικών, ο σύντροφος Αλφρέντο Μαρία Μπονάνο είχε γράψει στο «Η μέθοδος της εξέγερσης», ότι η εξειδίκευση δεν ξεπερνιέται με την τσαπατσουλιά, αλλά με την διάχυσή της. Στον κόσμο της επαναστατικής πρακτικής και οργάνωσης η εξειδίκευση και η πανγνωστική δεν αποτελούν διαζευκτικές κατηγορίες: αποτελούν συμπληρωματικές έννοιες, ακριβώς με την έννοια που συναρθρώνονται και συνελίσσονται στον διαλεκτικό υλισμό το ειδικό και το γενικό.

Προφανώς δεν γίνεται απολύτως ταυτόχρονα να δουλεύεις σε χωράφι και να κάνεις κβαντικό πείραμα, όπως δεν γίνεται ταυτόχρονα να χέζεις και να ρίχνεις κρεμύδια στην κατσαρόλα, εφόσον δεν χέζεις δίπλα στην κατσαρόλα. Σίγουρα όμως ο καθένας χέζει (ακόμα κι ένας επιστήμονας!) κι ο καθένας μπορεί να καλλιεργήσει κρεμύδια, να τα κόψει και να τα ρίξει στην κατσαρόλα. Επίσης σίγουρα, αν μπορείς να επινοήσεις ένα επιστημονικό πείραμα, να το συνοργανώσεις και να το θέσεις σε εφαρμογή, μπορείς στα διαλλείματα (κι οι ακαδημαϊκοί έχουν ποοοολύ ελεύθερο χρόνο), μέσα στη μέρα ή στην εβδομάδα, στον χρόνο και στο διάστημα μιας ζωής, να κατέβεις στο χωράφι δίπλα και να φροντίσεις τα κρεμύδια (ακόμα κι αν έχεις βάλει αυτόματο πότισμα κτλ), αντί να πας στο γυμναστήριο, στο μπαράκι για καμάκι στις φοιτήτριες, σε μια «κοινωνική» συνάντηση αστικής μιζέριας νιοστού βαθμού ή σε μια ακαδημαϊκή ημερίδα που στόχο έχει αυτού του είδους την «κοινωνικοποίηση» και την προώθηση της καριέρας διαφόρων. Και ξεκινάμε από εκεί. Το αν μπορούμε όλοι να γίνουμε επιστήμονες θα το δούμε στην πορεία. Στη δική μας πορεία, της οριζόντιας συνοργάνωσης. Το αντίστροφο είναι βέβαιο: οι επιστήμονες μπορούν να γίνουν χειρόνακτες κι ο μόνος τρόπος για να μην γίνουν είναι η διαιώνιση του κρατισμού.

Την ρατσιστική θέση που λέει ότι δεν μπορούν όλοι να δημιουργήσουν, δεν την σχολιάζω. Να πάμε τρεις αιώνες πίσω για να μιλήσουμε για κοινωνικές συνθήκες; Τι εφόδια και τι κίνητρα δίνονται στον καθένα; Τι τραύματα και ποιά αντικειμενικά αδιέξοδα κουβαλάει η κοινωνική βάση; Είναι καταφανές ότι αυτή η δήλωση αποτελεί μια αυτοεπιβεβαίωση της ταξικής κυριαρχίας πάνω στο σύνολο του πολιτισμού και του κοινωνικού βίου. Ποιός ορίζει τι είναι και τι δεν είναι δημιουργία; Δεν είναι δημιουργία να βγάζεις ένα κρεμύδι; Τι εξυπηρετεί το κάθε δημιούργημα; Το κρεμύδι το τρώνε όλοι (ακόμα κι οι επιστήμονες!). Τα αμέτρητα θεωρήματα του Ραμάντουζαν σε τι βοήθησαν την ανθρωπότητα; Δεν έχω πρόβλημα με τον Ρμάντουζαν. Ήταν ένας πράγματι αφοσιωμένος κι επίμονος άνθρωπος που όπως πολλοί καινοτόμοι μαθηματικοί, πέθανε άρρωστος, έχοντας αφιερώσει όλο του τον χρόνο στο επιστημονικό πάθος του. Αλλά ο Ραμάντουζαν δεν ήταν ο τύπος που θα πρότασε σαν πολιτική θέση, διπλό μισθό για τους επιστήμονες. Όπως κι ούτε ο Αϊνστάϊν ή ο Σρέντιγκερ και άλλοι, που βολεύτηκαν στην πργαμτικότητα των προνομίων τους. Κι αν μπορούμε να ταΐζουμε μερικούς παθιασμένους με τις έρευνες, τις σπουδές, την διδασκαλία, αποκλείοντάς τους από την υποχρέωση άλλων εργασιών, αυτή η ελάχιστη εξαίρεση μπορεί να καθορίζεται μόνο άμεσα από την κοινωνική βάση κι όχι από τις ακαδημαϊκές συντεχνίες που έχουν συμφέρον να διατηρούνται ως μια σχετικά μαζική ταξική διαστρωμάτωση.

Η κοινωνική εμπειρία δεν δείχνει ότι μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας δεν μπορεί να αφοσοιωθεί ή και να εκδηλώνει επιμονή. Αυτή η άποψη είναι μια προέκταση της προηγούμενης ρατσιστικής θέσης. Οι άνθρωποι φαίνονται αφοσιωμένοι στα συγκεκριμένα προβλήματά τους, ως επί τω πλείστω επίμονοι με την επιβίωσή τους, με τις μέτριες φιλοδοξίες τους, με τις κατοχές τους, εκείνοι που κατέχουν κάτι και με τις φαντασιώσεις τους. Ο Άρθουρ Κέστλερ είχε γράψει ότι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους είναι η αφοσίωση κι ότι απ' αυτήν προέρχεται το πολιτικό πάθος και ο πόλεμος σαν μοναδικά ανθρώπινες εκδηλώσεις. Αν ο ορίζοντας της πλειονότητας είναι στενός, συμβαίνει λόγω της διαχρονικά εκτεινόμενης ταξικής διάστασης μεταξύ εκείνων που γενιούνται, ανατρέφονται και παίρνουν εξειδικευμένη θέση μέσα σ' ένα προστατευμένο περιβάλλον διαιώνισης της κυριαρχίας και σ' ετούτους που γενιούνται, ανατρέφονται και ρίχνονται να παλέψουν μόνοι τους μέσα στις κατεστημένες συνθήκες αδυναμίας. Όλοι εξειδικεύονται ώστε να βρουν μια θέση μέσα στην ταξική πειραμίδα. Ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός βάζει ημερομηνίες λήξης στις εξειδικεύσεις που ο ίδιος επιβάλει στους εκμεταλλευόμενους.

Τεχνητά εμπόδια για την υλική ευημερία των ανθρώπων βάζει η αστική τάξη και μόνο. Η ιδεολογική αντιστροφή αυτής της πραγματικότητας αποτελεί προπαγάνδα υπέρ της κυριαρχίας. Οι Ζαπατίστας, οι συνομόσπονδοι λαοί της Β.Συρίας, οι («υπο»)προλετάριοι των παραγκουπόλεων και των χαρτόκουτων στα καπιταλιστικά χωροταξικά κέντρα, οι λεηλατημένοι, πεινασμένοι και μολυσμένοι της Αφρικής, εμείς εδώ στην αποικεία των τραπεζών, που καλούμαστε να επιβιώσουμε με ψίχουλα, χτίζουμε σε ερείπια διότι μόνο ερείπια αφήνει για την πλανητική ταξική βάση ο καπιταλισμός. Εκείνοι που έχου κίνητρο να ονειρεύονται την ομαλή τεχνική πρόοδο είναι εκείνοι οι μικροαστοί που δεν βλέπουν ούτε τη μύτη τους. Ούτε καν οι αστοί, που ξέρουν ότι για να συνεχίσουν να διαφεντεύουν πρέπει να συνεχίζουν να μεταμορφώνουν τα πάντα σε ερείπια, να κρατάνε την πρωτοπορεία της πολιτισμικής επανάστασης μέσα από την κοινωνική καταστροφή. Η μερίδα των μικροαστών (κι η εργατική αριστοκρατία μεταξύ αυτών) που βρίσκει την καθεστωτική της εκπροσώπηση στο κκε, προτάσει την απρόσκοπτη μετάβαση σ' έναν εξισωτικό τεχνοκρατισμό. Δεν υπάρχει πιο γελοίο, ανερμάτιστο κι ανιστόρητο πασπάλισμα της αποδοχής του καπιταλισμού με σοσιαλδημοκρατικές επιφάσεις.

Η απάντηση έχει δοθεί συνοπτικά από την επαναστατική ιστορία: «Δεν μας τρομάζει η ιδέα να παραλάβουμε μια χώρα γεμάτη ερείπια. Πάντοτε σε τρώγλες ζούσαμε άλλωστε, θ' αντέξουμε για λίγο καιρό ακόμη. Μην ξεχνάτε όμως, ότι οι εργάτες ξέρουμε και να χτίζουμε. Εμείς φτιάξαμε όλα τα παλάτια και τα μέγαρα, εδώ, στην Αμερική και παντού, και θα τα ξαναφτιάξουμε ακόμα πιο όμορφα. Γιατί εμείς θα κληρονομήσουμε τη Γη, μην έχετε καμία αμφιβολία για αυτό. Η αστική τάξη ας γκρεμίσει λοιπόν τον κόσμο της, πριν αποχωρήσει από το προσκήνιο της ιστορίας. Εμείς κουβαλάμε έναν καινούριο κόσμο, εδώ, στις καρδιές μας. Κι ο κόσμος αυτός μεγαλώνει κάθε στιγμή. Μεγαλώνει και τούτη τη στιγμή ακόμα που σας μιλάω...» Μπουοναβεντούρα Ντουρούτι

Το ζουμί κάτω από την κρούστα της υπεράσπισης της εξειδίκευσης, όπως εκφράστηκε σε αυτή τη συζήτηση, είναι η θέση που έχει ο καθένας μέσα στην ταξική πυραμίδα. Κάποιοι το γράψανε ευθέως: οι γιατροί και οι πυρηνικοί φυσικοί πρέπει να πληρώνονται περισσότερο ανά εργατοώρα σε σχέση με τους χειρόνακτες. Βέβαια! Γι' αυτό τα μορφωμένα ελληνόπουλα την κάνουν για τα καπιταλιστικά κέντρα (και μας αφήνουνε στη λάσπη). Γι' αυτό η ανατολική γερμανία έχτισε τείχος, αφού οι γιατροί κι οι επιστήμονές της την έκαναν για την δυτική (δεν είναι συκοφαντία, είναι ανάλυση από την «κομμουνιστική επιθεώρηση»). Γι' αυτό οι ερυθροί χμερ έσφαξαν όλους τους γραμματιζούμενους (τους μανδαρίνους που βίαζαν επί αιώνες γυναίκες, νεολαία, εργάτες γης). Οπότε, για να μην χτίσουμε τείχη και να μην χρειαστεί να σφάξουμε όλα αυτά τα σίλβερ και κόπερ μπόϊς (για τα γκόλντεν δεν το συζητάμε) που θέλουν προνομιακές απολαβές, απαιτείται να φτιάξουμε νέα πανεπιστήμια, στη λάσπη και στα ερείπια. Ήδη χτίζονται, εκεί που προανέφερα κι εδώ, σε δικές μας κοινότητες αγώνα, όπου η ισότιμη συμμετοχή στην χειρονακτική εργασία είναι το καλημέρα. Και πάλι, δεν ξέρω αν τελικά θα την σκαπουλάρουν αυτοί οι αστοί. Αφού μυαλό κουκούτσι.

Η υπεράσπιση της εξειδίκευσης αποτελεί μια απόπειρα ιδεολογικής νομιμοποίησης της ταξικής κυριαρχίας, όπως αυτή μορφοποιείται στη σχέση διευθυντών και διευθυνόμενων και πιο ειδικά στη σχέση κυριαρχίας της επιστημονικής και τεχνοκρατικής αυθεντίας πάνω στις υπόλογες εκτελεστικές πρακτικές κι ακόμα πιο ειδικά στη σχέση διανοητικής και χειρονακτικής εργασίας. Μάλιστα, πρόκειται για μια απόπειρα νομιμοποίησης με αντικαπιταλιστικό επίχρυσμα. Για να μας πείσουν οι ακαδημαϊκοί και οι κομματικοί ότι πρέπει να τους διατηρήσουμε στα πόστα τους λασπολογούν και καταστροφολογούν. Τους ανησυχεί ακόμα και η περιρέουσα ιδέα μιας εξίσωσης των εργασιών και των απολαβών, οπότε μπαίνουν στον κόπο να γράψουν στο indymedia, αλλά μάλλον δεν τους ανησυχεί η ταξική οργή, οπότε ξεβράζουν ανερυθρίαστα τον ελιτισμό τους και τις οικονομικές φιλοδοξίες τους.

Ας κατέβουν να τα πουν αυτά εκεί που δίνονται οι προλεταριακές μάχες. Δεν έρχεσται, θα έρθουμε εμείς στα οφίτσια.

Να προβλέψουμε την «επιχειρηματολογία» που ακολουθεί; Δημοκρατία κι όχι (ατομική ή οχλοκρατική) τρομοκρατία, πάλι «πρόοδος» αντί «οπισθοδρόμησης», αυτή τη φορά με όρους πολιτικών αξιών (μετάθεση του ίδιου διαλόγου σε επίπεδο αφηρημένης φιλοσοφίας και ηθικολογίας), αφηρημένη επίκληση της αποτελεσματικότητας και άλλα τέτοια. Ο μον ντιε! Αυτοί που η οικονομία τους ξάπλωσε στο χώμα θέλουν να μας ρίξουν κι εμάς χάμο! Μνησίκακοι αγράμματοι.

Συνοδοιπόροι της ευτοπίας, να μοιραστώ μαζί σας μερικές ρητορικές ερωτήσεις (ακόμα κι αν στον ελευθεριακό παράδεισο μου αναλογεί μικρότερος μισθός).

- Γιατί η αυτοματοποίηση, ρομποτοποίηση, τεχνητή νοημοσύνη κτλ συνεπάγονται την εγκατάληψη των χειρονακτικών δραστηριοτήτων; Στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει αυτό. Απλά, η χειρονακτική εργασία προσαρμόζεται στις μηχανές και δεν έχουν πάψει να υπάρχουν δουλειές που δεν γίνονται χωρίς ανθρώπινο χέρι (στην οικοδομή, στο μπουρδέλο, στο νοσοκομείο, στο μασαζάδικο, στο εστιατόριο, στο καθαριστήριο, παντού). Ακόμα κι αν εξελιχθεί η τεχνητή νοημοσύνη και η λεπτεπαισθησία των ρομπότ τόσο ώστε να μπορούν να κάνουν τη σωστή τσάκιση στο πουκάμισο και η τεχνολογία γίνει διαθέσιμη στους πάντες, γιατί να εγκαταλήψουμε κάθε εργασία που απαιτεί μυϊκή προσπάθεια; Μήπως αυτό το φαντασιακό αποτελεί τον πυρήνα της αστικής ουτοπίας; Μήπως οι πραγματωμένες όψεις της εγκατάληψης του ανθρώπινου σώματος ή της φυλάκισής του μέσα στη μηχανή (πχ γυμναστήρια με τεχνητούς διαδρόμους και ποδήλατα που δεν πάνε πουθενά), δεν είναι μια απάνθρωπη δυστοπία (τύπου matrix);

- Εκείνοι που υπερασπίζονται την εξειδίκευση, μέσα σ' αυτή τη συζήτηση, από ποιά ειδική θέση γράφουν; Δεν έχουμε να κάνουμε με μια επιστημονική συζήτηση (στο γλυκό καφενείο της αναρχίας;). Ούτε συζητάμε τα αναγνωρισμένα πολιτικά στελέχη κεκλεισμένων των θυρών. Αναγνωρισμένα από ποιούς; Πως κατοχυρώθηκε η πολιτική τους εξειδίκευση; Συζητάμε ως δημόσιοι φιλόσοφοι; Τρέχα γύρευε. Ο καθένας μπορεί να δηλώσει ειδικός επί παντός επιστητού. Άρα κάτι δεν πάει καλά. Πως να τους πιστέψουμε; Τι δουλειά έχουν εδώ οι «ειδικοί»;

- Αν ορθώς μας τα λένε εκείνοι που θεωρούν αναγκαία την εξειδίκευση, τότε δεν είναι απαραίτητο να βάλουμε μάνατζερς στους δημόσιους οργανισμούς; Αν χρειάζεται να αμοίβεται με λίγο ανωδική τάση η εξειδίκευση, δεν αξίζουν κάτι παραπάνω αυτοί οι μάνατζερς που φροντίζουν για το γενικό συμφέρον; Κάποιο κυβερνητικό πρόγραμμα μου θυμίζει αυτό. Ρε τι μου θυμίζει; Τι μου θυμίζει;

θα μπορεί ο καθένας να προγραμματίζει ένα σύστημα στο χωράφι του αυτόνομης ύδρευσης χωρίς παρέμβαση ανθρώπου ή συχνής εποπτείας και θα έρθει η πρίμιτιβ αναρχική αντιπολίτευση να...παραπονεθεί για την αποστασιοποίηση από τη φύση; Ας σοβαρευτούμε.

Η αναρχική αντιπολίτευση στον νεο-φιλελευθερισμό που διδάσκει την ιδιοκτησία πάνω στην παραγωγική γη είναι κάτι που "εδώ" το θεωρούμε δεδομένο για να συζητήσουμε. Δεν βρισκόμαστε σε φόρουμ του in.gr. Εμείς εδώ θα σοβαρευτούμε, κάποια στιγμή, και θα υπάρχει πραγματικό moderation στις συζητήσεις ώστε το είδος αυτής της άποψης να μην καταστρέφει την συζήτηση.

Το τι μηχανισμούς θα χρησιμοποιήσει η κοινότητα για την ύδρευση του χωραφιού ΤΗΣ θα το αποφασίσει η κοινότητα και όχι κάποια ιδεολογική ελιτ πριμιτιβίστικη ή αντι-πριμιτιβίστικη.

Το προηγούμενο μου σχόλιο έκανε μια βδομάδα να παρουσιαστεί, συγχρόνως παρουσιάζονται και 3 απαντήσεις. Δεν γίνεται συζήτηση κάτω από αυτές τις συνθήκες.

Αν και είχα δώσει όρκο να μην ξαναπαρουσιαστώ όσο το μέσο ήταν υπό την διαχείριση κάποιου σταλινικού χασάπη του λόγου δεν μπορώ να παραμείνω σιωπηρός αφήνοντας το “Οικονομία Πολιτικής Λάσπης από άλλο @ ή ένας ανάρχας 08/07/2019 6:14 μμ. “ απαρατήρητο.

Και που ήσουν πριν; Εγώ θα το καρφίτσωνα στα κεντρικά του μέσου το σχόλιο σου, όπως και τις τελευταίες παραγράφους του ΜΙΤ. Τι θα γινόντουσαν άραγε τόσες χιλιάδες ειδικών ακαδημαϊκών χωρίς μανατζαρέους να τους καθοδηγούν την σκέψη και την πράξη τους; Εδώ σε θέλω “μάστορα”! Ειλικρινά, για πάνω από 10 χρόνια τέτοιο σχόλιο στον Ιντι. δεν εχω ξαναδεί. Εύγε. Μακάρι να μπορούσα να τα πω κι εγώ τόσο ωραία.

Είτε εδώ, είτε στην πράξη (την κινηματική, εντός ελευθεριακών εγχειρημάτων) δεν ήταν λίγες οι φορές που έθιξα το ζήτημα της εξειδίκευσης και αποσιωπήθηκα και κατηγορήθηκα ως πριμιτιβιστής, και που να είχα τότε το δοκίμιο πιο πάνω να δικαιολογηθώ. Αναρχοπολποτικό με ανέβαζαν Ζαρζανικό με κατέβαζαν, η κάθε λογής ειδικοί τεχνοκράτες αναπτυξιακοί “άνθρωποι του αγώνα”. Το περίεργο ήταν ότι κανείς τους ποτέ δεν ήταν ειδικός ηλεκτρολόγος, υδραυλικός, μηχανικός φορτηγών, οικοδόμος, ήταν όλοι ειδικοί των γραφείων. Ακόμα και αυτοί του πολυτεχνείου δεν ήξεραν ούτε λάμπα να αλλάξουν. Εντάξει, υπερβολή, μια λάμπα, αλλά διακόπτη ή πρίζα με καλώδια, ποτέ των ποτών! Για την μπαταρία του νεροχύτη δεν το συζητάμε, το νερό με πίεση σκοτώνει.

Η ιεραρχία και οι εξουσίες της κατά το μεταβατικό στάδιο για τον ονειρεμένο κομμουνισμό πάνω στις εξειδικεύσεις της καπιταλιστικής ακαδημίας χτίζονται. Πως αλλιώς θα γίνει η αξιοκρατική επιλογή μεταξύ στελεχών του κόμματος και “πλέμπας”; Ας πάμε όμως στην όποια κομμούνα φαντασιώνεται ο κάθε ελευθεριακός άνθρωπος. Πως θα φτιάξουμε Ηουαγουαιει να χαϊδεύουμε στην κομμούνα; Χρειάζεται ειδικός στην εκτύπωση κυκλωμάτων, την σύνθεση ηλεκτρονικών, τσιπ, πυκνωτών, φίλτρων, και κυρίως ενός περίεργου επεξεργαστή. Για να βρούμε τις πρώτες ύλες να κατασκευάσουμε αυτά στην κομμούνα (για όλη την υφήλιο βέβαια) κάποιοι πρέπει να βγουν απ’το γραφείο και να σκάψουν. Όχι βέβαια πριμιτιβιστικά, με γιγαντιαίες μηχανές open-pit εξόρυξης που μετατρέπουν το βουνό σε λάσπη (χρήσιμη λάσπη από χρήσιμους ηλίθιους). Αυτό το βουνό τυχαίνει να είναι δίπλα σε κάποιες κοινότητες ανθρώπων που ζουν εκεί κάμποσες εκατοντάδες χρόνια, τουλάχιστον. Δε γουστάρουν να εξαφανιστεί το βουνό. Πως θα το επιβάλλει η κομμούνα; Προτιμούν το βουνό αντί της αναγκαιότητας του Χουάγουαιει, που με το χάϊδεμα της οθόνης θα ενεργοποιεί και θα ρυθμίζει το αυτόματο πότισμα της ζαρντινιέρας. Χμμμ... δύσκολα ελευθεριακά ενδοκοινοτικά ζητήματα.

Στην κεντρική υπηρεσία κεντρικών αποφάσεων της διαχείρισης της γης θα αποφασιστεί η εξαφάνιση του βουνού και η μαζική παραγωγή; Μήπως για το βουνό θα αποφασίσει το προλεταριάτο στο εργοστάσιο; Μήπως θα είναι ευνόητη η επιλογή βουνό ή Χουάγουαιει; Και που πάει η ελευθεριακή αυτονομία της κοινότητας/κομμούνας να αποφασίζει για τη ζωή και το περιβάλλον της; Θα το κρίνει ο ειδικός για το κοινό καλό του προλεταριάτου διεθνώς;

Υπάρχουν, λέει ο άλλος ειδικός, εναλλακτικές τεχνολογίες πιο οικολογικά υπεύθυνες! Μικροτσίπ με ντενεκέδες από λάδι; Για palm-top μιλάμε ή για καμιά καραβάνα 5 κυβικών και 7KW; Και μια που είπα για KW, η ενέργεια για την αυτοματοποίηση από ποιά ανεξίτηλη πηγή προέρχεται; Απο τους ψευτο-ανεμιστήρες που έχουν καταστρέψει ήδη κάθε κορυφογραμμή και δασική έκταση με 10 χρόνια αναμενόμενης ζωής τους, απο τα ηλιακά-πανελ που σκιάζουν την εύφορη γη, από το πετρέλαιο, τις 5 φυσαλίδες αερίου που απέμειναν στα στεγνωμένα κοιτάσματα πετρελαίου, ή μήπως την πυρηνική ενέργεια με την αφθονία εξόρυξης ουρανίου; Συγνώμη από τους ειδικούς της υψηλής τεχνολογίας, αλλά η τεχνολογία σας (του καπιταλισμού) στηρίζεται κατά 100% στην αφθονία και την σπατάλη ενεργείας. Με κλανιές δεν βάφεις αυγά και ίσως το μεθάνιο που σας περιτριγυρίζει να είναι η μόνη μελλοντική και οικολογική πηγή ενεργείας. Δεν τα λέει το μάνουαλ του πριμιτιβισμού, οι ίδιες οι φυσικές επιστήμες διεθνώς συμφωνούν με αυτό. Όλα τα άλλα που ακούγονται είναι προσωρινό εμπόρευμα, όχι επιστήμη.

Αν είμαι εγώ πριμιτιβιστής πείτε μου τις πηγές ενεργείας (μετατροπής της) που θα ανταλλάξουν την σημερινή κατανάλωση πετρελαιοειδών, με κάτι πιο οικολογικό. Σας διαβεβαιώ όμως ότι είστε βαθιά νυχτωμένοι και παραμυθιασμένοι από την πράσινη ανάπτυξη του ΣΚΑΙ. Τελειώνει ο μαύρος χρυσός και για αυτό τρέχουν σαν αλαφιασμένοι γύρω απ’τα πηγάδια (Ιραν/Ιρακ/Αραβική χερσόνησο, Βενεζουέλα, Νιγηρία, Λιβύη, Μάλι) ποιός θα προλάβει να τα πιάσει πρώτος. Αραβική άνοιξη σου λέει ο προοδευτικός μουφτής, ο πρακτορίσκος, και ο τζιχαντιστής.

Άρα για ποια τεχνολογία και ποιά αυτοματοποίηση μιλάτε χωρίς στοιχεία; Με αυτά που σας έχει στραβώσει ο ήλιος της ΒΡ, οι ανεμιστήρες και τα πανελ της Ζίμενς; Do you know Papala? Τα ηλιακά πάνελ είναι δυσκολότατα να ανακυκλωθούν οικολογικά και έχουν μικρή διάρκεια ζωής. Η χωματερή με ηλιακά πάνελ είναι άκρως τοξική για τον υδάτινο ορίζοντα. Οι δε ανεμογεννήτριες και το οικολογικό κόστος κατασκευής τους είναι δυσανάλογα και πολλαπλάσια πιο επιβαρυντικές από τις συμβατικές γεννήτριες πετρελαιοειδών. Κάποιοι καραγκιόζηδες θεωρούν τους συσσωρευτές νέας τεχνολογίας (άλλα ακραία τοξικά απόβλητα) λύση και οικολογική μάλιστα, αδιαφορώντας ποια πηγή θα φορτίσει αυτές τις σουπερ-μπαταριούλες τους. Ας είναι η Πτολεμαΐδα και ο νομός Φλωρίνης ντυμένα στο καρκινογόνο μαύρο, εδώ θα χαϊδεύουμε οικολογικές συσκευές και θα ποτίζει το ρομπότ.

Μη χέσω μέσα στον τεχνολογικό σας πολιτισμό, όταν κοπεί το ρεύμα πριμιτιβιστές θα σας σώσουν! Ούτε μια τραμπάλα δεν είστε ικανοί να στήσετε, τεχνοκράτες του κώλου. Η κομμούνα του μέλλοντος δεν θα έχει ρεύμα, όχι επειδή οι αντιδραστικοί το έκοψαν, ούτε επειδή οι πριμιτιβιστές το απέρριψαν, αλλά επειδή δεν υπάρχει πια τίποτα να κάψεις σε αυτή την έρημη γη. Ελπίζω τουλάχιστον να υπάρξουν μερικές πηγές τροφικής ενέργειας γιατί αν περιμένει το ανειδίκευτο πόπολο να φάει απ’τους σημερινούς τεχνολόγους, όχι γλάρο, ούτε φτερό δεν θα βρει. Κι έτσι άδοξα θα ψοφήσει και ο τελευταίος Σταλινικός που φύλαγε φασόλια για την πάρτη του.

Προσυπογράφω το σχόλιο του proletired σχετικά με την ανάρτηση που έχει τίτλο: "Οικονομία Πολιτικής Λάσπης". Υπέροχη γραφή και μοναδική ανάλυση. Εκφράζω τον απέραντο σεβασμό μου στη/στο συντάκτη του εξαιρετικού αυτού κειμένου.

Μοναδική κατά τη γνώμη μου και η ανάρτηση της/του συντάκτη με το ψευδώνυμο Μ.Ι.Τ. Πέραν από το εύστοχο των επισημάνσεων, το κείμενο αποπνέει και μια σπάνια ευγένεια, που προσωπικά με μαγνητίζει...

Εν συνεχεία, yianiris, όπως ακριβώς  τον πρωτογνώρισα στα σοκάκια του indy... Απόλυτα εύστοχος, ξεκάθαρος, σαφής, σύντομος και περιεκτικός... Από τους αγαπημένους μου σχολιαστές στο να "κλέβω" κείμενά του...

Και τέλος, proletired, απολαυστικός! Τον αγάπησα από την πρώτη στιγμή που τον διάβασα!  Ένας οδοστρωτήρας, χειμαρρώδης, συναισθηματικός, δηκτικός, εύκολα παρεξηγήσιμος, αλλά πάντα κατανοητός από μένα, που με κάποιο μαγικό τρόπο συντονίστηκα από την πρώτη στιγμή με το μήκος κύματός του...

Ένα ευχαριστώ σε όλες και όλους τους συνοδοιπόρους, απλά και μόνο γιατί γνωρίζω ότι υπάρχουν και περιπλανιούνται αναζητώντας τον ίδιο προορισμό, και μια συγγνώμη για το φεϊσμπουκικό και συναισθηματικό στυλ της παρούσας ανάρτησης... Καμιά φορά όμως, χρειάζονται κι αυτά... Υγιαίνετε που λέει κι ο yianiris! 

Υ.Γ.: Κάπως πρέπει να κανονίσουμε και για κάνα καφέ κάποια στιγμή... 

Με τους αναρχικούς εντός χώρου που κάνουν φροντιστήρια προγραμματισμού και τεχνολογίας (με λεφτά), όπου κάνουν mentoring με λεφτά θα πείτε τίποτα ή για το αν θα έχουμε ρεύμα μας ενδιαφέρει το 2300; Και δε λέω ότι τα παλικάρια δε ξέρουν αυτό που κάνουν. Το ξέρουν πολύ καλά (όσοι με έχουν βοηθήσει δηλαδή). Αλλά αυτοί τί είναι αντιαναρχικοί;

Τι έχεις να πεις για τα ζώα και τη τροφή γενικότερα. Φτάνει να γίνουμε όλοι τροφοσυλλέκτες και να τρώμε σπόρους, 7 δις άνθρωποι; Αν αφήσουμε το βουνό στην ησυχία του, θα πρέπει να αφήσουμε και τα ζώα.

Επειδή δε βλέπω πολλούς με τόσο ανοιχτές τοποθετήσεις στο ινδυ για κάτι που φέρνει σε πριμιτιβισμό και διαβλέπω ο χώρος τουλάχιστον στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη καούρα να απαλλαγεί από τον βιομηχανικό πολιτισμό, γι'αυτό ρωτάω.

Να πω κατ'αρχήν ότι οι ελάχιστες/οι πριμιτιβ τύπες/οι που γνώρισα κυνηγούσαν τα πνεύματα του δάσους, εγώ υλιστής άνθρωπος χωρίς θεό και αφεντικό τι δουλειά θα είχα μαζί τους. Ο άλλος μεγάλος δάσκαλος του είδους που έγραφε για το technium την ιδεοληψία του περιέγραψε ο άνθρωπος, εντελώς μόνος, δεν είχε καμιά πρόθεση να συνδεθεί με κανένα κίνημα και καμιά ιδεολογία. Για τον Ζερζάν καλύτερα να μην αναφερθώ ως προς τι ακριβώς πιστεύω, είπαμε την ασφαλιτολογία να την αφήσουμε για τις μεταξύ μας συζητήσεις εκτός δικτύου.

Θα ασχοληθώ όμως με τον βιομηχανικό πολιτισμό στην Ελλάδα. Ευτυχώς και δεν τον είδαμε σε αυτά τα μέρη τον βιομηχανικό πολιτισμό, αλλά και κατά το ελάχιστο που πήραμε μια γεύση είδαμε τι άφησε πίσω του. Ρημάδια και καταστροφή για το προσωρινό και γρήγορο κέρδος. Μια καταστροφή που για αιώνες είναι μη αναστρέψιμη. Οι πληγές της Πεσινέ (Pechiney??) άραγε έχουν κλείσει; Τι τοξίνες μετριούνται στα γύρω χώματα και νερά; Βιομηχανικός πολιτισμός δεν είναι η κατανάλωση βιομηχανικών αγαθών αλλά η ίδια η εκβιομηχάνιση της παραγωγής. Από την εξόρυξη έως το τελικό στάδιο της μαζικής παραγωγής αγαθών η εκβιομηχάνιση ποτέ δεν ήταν ευπρόσδεκτη, σε καμιά κοινότητα. Μιλάμε δηλαδή εκ του ασφαλούς για την βιομηχανική ανάπτυξη άλλων που μας παρέχουν τα "προϊόντα". Αποκλειστικά δηλαδή μιλάς για την καούρα της βιομηχανικής κατανάλωσης.

Αν εγώ βγω εδώ και αλλού και μιλήσω για την παραγωγή και την κατανάλωση αγαθών θα κατηγορηθώ για πολιτικό πρόγραμμα, που όμως βάρβαρα είμαι εναντίον του. Μπορείς να μιλάς για ελευθεριακές αυτόνομες κοινότητες και κομμούνες και συγχρόνως να διακυρρήτεις το πολιτικό πρόγραμμα της ιδεολογίας σου; Ας αφήσουμε αυτές λοιπόν να μιλήσουν για την ίδια τους την κοινότητα και ο καθένας μας εντός των κοινοτήτων ας πει τα δικά του. Αλλιώς η αυτονομία τους πάει κατά διαόλου, όπως και πολλά ελευθεριακά εγχειρήματα πήγαν κατά διαόλου υπηρετώντας τις διάφορες πολιτικές γραμμές, ατζέντες, σκοπούς και μέσα. Αν θέλει κάποια κοινότητα να καταστρέψει την πλαγιά που βρίσκεται να βγάλει μεταλλεύματα και ενέργεια, να τρυπήσει για αέριο, να χτίσει μαζική βιομηχανία για πλαστικά μανταλάκια εμένα τι λόγος μου πέφτει; Αλλά κι εσένα όπως και του κάθε μπολσεβίκου με πρόγραμμα τι λόγος σας πέφτει για το πως θα τρέφεται και θα επιβιώνει η "κοινωνία"; Μήπως είστε ειδικοί και θέλετε να ανέβετε στον σβέρκο της κοινωνίας να της υποδείξετε τους καλούς και επιστημονικούς σας τρόπους; (Ε.Μ. " το ζήτημα είναι πάντα στους τρόπους")

Η απελευθέρωση του ατόμου είναι ατομικό ζήτημα. Η απελευθέρωση της "κοινωνίας" είναι πολιτικό ζήτημα. Η απελευθέρωση της κοινότητας είναι ελευθεριακό ζήτημα. Που σημαίνει για να μιλήσουμε για το ελευθεριακό ζήτημα θα πρέπει πρώτα να προκύψουν κοινότητες ανθρώπων που επιδιώκουν την απελευθέρωση. Τι θα τρώνε και τι εργαλεία θα χρησιμοποιήσουν είναι δικό τους ζήτημα. Ας μην προτρέχουμε να προλάβουμε την εξέλιξη της επανάστασης πριν ακόμα αυτή ξεκινήσει. Αυτοί που βιάζονται στον Περισσό και σε άλλα μ-λ μαγαζιά πρωτοπορίας.

Ειδικός επί των ελευθεριακών ζητημάτων, επίδοξος υπουργός ελευθεριακότητας και πρωτογονισμού.

ΥΓ Όσο για τον καφέ που λέγαμε, έχω 3 χρόνια φυτέψει μια μικρή καφεδιά και σπόρο δεν βγάζει. Νεσκαφέ απ'το περίπτερο και σκαλάκια διαθέτονται. Σε 10 μέρες θα θες πάσο για να μπεις στο Γκίνη. Έχει να μπει ελευθεριακό κάλεσμα στο ημερολόγιο κάτι χρόνια! Μόνο μαγαζιά υπάρχουν διαθέσιμα!

Μου πέφτει λόγος διότι εφόσον θα είμαι στην κοινότητα που δε θα επιλέξει να κάνει εξόρυξη, θα κάνει η άλλη κοινότητα, θα χτίσει βιομηχανία και θα με εξαφανίσει. Αν η άλλη κοινότητα τρώει κρέας και σκοτώνει ζώα ενώ εγώ θα τρώω φυτά ή καρπούς, θα με διώξει από τη περιοχή μου καθώς κάπου θα πρέπει η άλλη κοινότητα να χτίσει τα οικοτροφεία της και να στειρώσει το περιβάλλον γύρο τους. Δεν αρκεί λοιπόν να μιλήσουμε ελευθεριακά αν έχουμε πολλές κοινότητες και κάθε μία αποφασίσει τι κάνει με το περιβάλλον της. Το πολιτικό ζήτημα, που πρέπει να είναι συλλογικό παραμένει. 

Τα έχουμε ξαναπεί. Αν οι μηχανές αποκτούσαν νοημοσύνη θα μας εξαφάνιζαν. Αυτό κλιμακώνεται αντιστοίχως.

"Μπορείς να μιλάς για ελευθεριακές αυτόνομες κοινότητες και κομμούνες και συγχρόνως να διακυρρήτεις το πολιτικό πρόγραμμα της ιδεολογίας σου;" 

Ήδη το "ελευθεριακές αυτόνομες κοινότητες και κομμούνες" ειναι από μόνο του πολιτικό πρόγραμμα. Εμπεριέχει αναρχικές, πολιτικές, θέσεις και προτάγματα.

Είναι μια επιλογή ανάμεσα σε αυτόνομες και ετερόνομες κοινότητες, δηλαδή μια πολτική επιλογή. Είναι μια επιλογή αναμεσα σε κομμούνες και έθνη-κράτη ή πόλεις-κράτη, δηλαδή μια πολιτικη επιλογή. 

Είναι ένας πολιτικός στόχος-πρόταση προς υλοποίηση, άρα ένα πολιτικό πρόγραμμα. Και δεν υπάρχει τίποτε το μη ελευθεριακό σε αυτό. Αρκεί να το προτείνεις απλά και να μη θες να το επιβάλλεις σε κάποιον άλλο.

Αυτά για να μην παίζουμε με τις λέξεις

Η οικονομική θεωρία του Αναρχισμού περιγράφεται από τον Προυντόν. Και δυστηχώς δεν έχουν μεταφραστεί όλα τα έργα του.

Μετά τον Προυντόν δεν έχει εμφανιστεί κάτι για την οικονομία από Αναρχική σκοπιά. Αν θες Αναρχική οικονομία, μελετάς τον Προυντόν και τον βάζεις σε εφαρμογή, οι άλλες οικονομικές ιδέες που κυκλοφορούν είναι είτε Μαρξιστικές διάφορων τάσεων είτε προέρχονται από τον Επαναστατικό Συνδικαλισμό. Ένα παράδειγμα αυτής της τάσης είναι και η Συμμετοχική Οικονομία PAR.ECON (Participatory Economics) που συνδιάζει Μαρξιστικές και Συνδικαλιστικές ιδέες αλλά δεν έχει σχέση με Αναρχισμό και δεν είναι συμβατή με τις ιδέες του Προυντόν.

Η CNΤ δεν ήταν Αναρχική, άνηκε στη τάση του Επαναστατικού Συνδικαλισμού και είχε και "Αναρχο"συνδικαλιστές μέσα (κάποιοι από τους οποίους μάλιστα μπήκαν ως... "Αναρχικοί υπουργοί" και στην αντιφασιστική κυβέρνηση που είχε σχηματιστεί τότε!). Καθαρά Αναρχική ήταν η FAI που συνεργάζονταν με τη CNT και προσπαθούσε με νύχια και με δόντια να τους κρατήσει κάπως κοντά στο πνεύμα του Αναρχισμού. Επειδή συνεργάζονταν η συνδιασμένη οργάνωση λέγονταν και CNT-FAI, αλλά το οτι συνεργάζονταν δεν σημαίνει οτι ήταν ίδιοι ή οτι συμφωνούσαν στα πάντα, είχαν τεράστιες διαφορές, και το οικονομικό πρόγραμμα που άρχισε να βάζει σε εφαρμογή η CNT δεν ήταν Αναρχικό, άνηκε στη τάση του Επαναστατικού Συνδικαλισμού και τελικά κατέληξαν να αρχίσουν να βάζουν και κεντρικό σχεδιασμό που είναι ξεκάθαρα Μαρξιστική ιδέα. Όταν ξεκίνησαν οι μάχες του Ισπανικού "εμφυλίου" οι Συνδικαλιστές και οι Αναρχικοί ήταν σε διαφορετικές ένοπλες οργανώσεις και πολεμούσαν ξεχωριστά, σε στρατηγική συνεργασία μεν αλλά ξεχωριστά στο μέτωπο.